PRAKRUANGTHAI.ORG - ศูนย์พระเครื่องไทย พระพุทธรูป วัตถุมงคล และวัตถุโบราณ

21. ปางปฐมเทศนา
เมื่อพระพุทธองค์ทรงรับอาราธนากถาของท้าวสหัมบดีมหาพรหมกราบทูล พระหทัยอนุกูลด้วย
พระกรุณาในสัตว์โลกทรงพระดำริหาคนผู้สมควรรับเทศนา ครั้งแรกทรงปรารภถึงอาฬารดาบสกาลามโคตร อุทกดาบสรามบุตร ที่พระองค์ได้เคยอยู่ศึกษาลัทธิของท่านในกาลก่อนว่า ท่านทั้งสองเป็นผู้ฉลาด ทั้งมีกิเลสเบาบาง สามารถจะรู้ธรรมได้ฉับพลัน แต่ท่านทั้งสองก็สิ้นชีพเสียแล้ว ภายหลังทรงระลึกถึงปัญจวัคคีย์ ( ท่านทั้งห้าคือ โกณฑัญญะ วัปปะ ภัททิยะ มหานามะ และอัสสชิ) ว่ามีอุปการะแก่พระองค์มาก ได้เป็นผู้อุปัฏฐากพระองค์เมื่อครั้งบำเพ็ญทุกรกิริยาอยู่ จึงเสด็จออกจากต้นอชปาลนิโครธในเช้าวันขึ้น 14 ค่ำ เดือนอาสาฬหะ (คือเดือน 8) ทรงบาตรจีวรเสด็จโดยระยะทาง 18 โยชน์ (228 กม.) ถึงป่าอิสิปตนะแขวงเมืองพาราณสี อันเป็นที่อยู่แห่งปัญวัคคีย์นั้น

ฝ่ายปัญจวัคคีย์ได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จมาแต่ไกล จึงนัดหมายกันว่า พระสมณโคดมเลิกบำเพ็ญทุกรกิริยาเสียแล้ว คงไม่บรรลุธรรมพิเศษอะไร จึงพร้อมใจกันไม่ออกไปทำความเคารพ และต้อนรับอย่างที่เคยทำ และเมื่อพระองค์เสด็จเข้ามาใกล้ ก็ยังใช้โวหารไม่สุภาพ พระศาสดาได้ตรัสปลอบใจให้ปัญจวัคคีย์เชื่อในความตรัสรู้ของพระองค์ ปัญจวัคคีย์จึงได้ออกไปทำความเคารพต้อนรับ และเกิดความสนใจที่จะฟังธรรม

ครั้นวันรุ่งขึ้น (ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ก่อนพุทธกาล 45 ปี) พระพุทธองค์ก็แสดงปฐมเทศนาเรียกว่าพระธรรมจักรกัปวัตนสูตร แก่ปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน นครพาราณสีนั้น

พระพุทธรูปปางปฐมเทศนา ทำเป็นพระพุทธรูปประทับนั่งห้อยพระบาท หรือประทับนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ขวาทำนิ้วพระหัตถ์กรีดเป็นวงกลม เป็นเครื่องหมายว่าธรรมจักร พระหัตถ์ซ้ายประคองพระหัตถ์ขวาบ้าง วางบนพระเพลาบ้าง หรือถือชายจีวรบ้าง

1. ปางประสูติ
2. ปางมหาภิเนษกรมณ์
3. ปางทรงตัดพระเมาลี
4. ปางทุกรกิริยา
5. ปางทรงรับมธุปายาส
6. ปางเสวยมธุปายาส
7. ปางลอยถาด
8. ปางทรงรับหญ้าคา
9. ปางสมาธิ
10. ปางมารวิชัย
11. ปางถวายเนตร
12. ปางจงกรมแก้ว
13. ปางเรือนแก้ว
14. ปางห้ามมาร
15. ปางนาคปรก
16. ปางฉันสมอ
17. ปางประสานบาตร
18. ปางรับสัตตูก้อน สัตตูผง
19. ปางพระเกศธาตุ

20. ปางรำพึง
21. ปางปฐมเทศนา
22. ปางประทานเอหิภิกขุ
23. ปางภัตตกิจ
24. ปางห้ามสมุทร
25. ปางชี้อัครสาวก
26. ปางประทับเรือขนาน
27. ปางแสดงอิทธิปาฏิหาริย์
28. ปางอุ้มบาตร
29. ปางทรงรับผลมะม่วง
30. ปางแสดงยมกปาฏิหาริย์
31. ปางเสด็จลงจากดาวดึงส์
32. ปางเปิดโลก
33. ปางห้ามพระแก่นจันทน์
34. ปางประทับยืน
35. ปางลีลา
36. ปางสมาธิเพชร
37. ปางสรงน้ำฝน
38. ปางขับพระวักกลิ

39. ปางประทานอภัย
40. ปางประทานพร
41. ปางโปรดสัตว์
42. ปางคันธาระ
43. ปางขอฝน
44.ปางปลงกรรมฐาน
45.ปางสนเข็ม
46.ปางทรงจีวร
47.ปางประดิษฐานรอยพระพุทธบาท
48.ปางปาเลไลยก์
49.ปางห้ามญาติ
50.ปางทรมานพระยามหาชมพู
51. ปางทรงพิจารณาชราธรรม
52. ปางนาคาวโลก
53. ปางแสดงโอฬาริกนิมิต
54. ปางปลงอายุสังขาร
55. ปางทรงรับอุทกัง
56. พระปางไสยาหรือปรินิพพาน